nazwa testosteron
wartości referencyjne
dzieci przed okresem pokwitania....... nmol/l (0,06 - 0,2 ng/ml)
kobiety..............................0,4 - 3,9 nmol/l (0,1 - 1,1 ng/ml)
mężczyźni................................9 - 38 nmol/l (2,6 - 11 ng/ml)
fizjologia
hormon androgenny odpowiedzialny za powstawanie cech płciowych u mężczyzn, powstaje głównie w jądrach, znacznie mniejsze ilości wytwarzane są w korze nadnerczy i w jajnikach u kobiet; synteza testosteronu w komórkach jąder jest stymulowana przez hormon luteinizujacy (LH) i hormon aktywujący komórki śródmiaższowe; u mężczyzn warunkuje dojrzałość płciowa stężenie testosteronu we krwi zwiększa się po intensywnym wysiłku fizycznym; u mężczyzn istnieje rytm dobowy wydzielania testosteronu; szczyt wydzielania występuje około godz. 7.00, najniższa wartość odnotowuje się około godz. 20.00; wydzielanie testosteronu obniża się stopniowo po 60-tym roku życia.
wzrost stężenia:
-guz wirylizujący u kobiet
-nadczynności tarczycy
-zespół feminizujących jąder
-przedwczesne dojrzewane płciowe
-zespół wielotorbielowatych janików
-mężczyźni z genotypem XYY
spadek stężenia:
-unieruchomienie
-niedoczynności tarczycy
-niepłodność mężczyżni
-hipogonadyzm pierwotny - zespół Klinefeltera, wrodzony brak jąder, mężczyźni z genotypem XX, zespół rzekomy Turnera
- hipogonadyzm wtórny - uraz i zmiany niedokrwienne jąder, obustronne zapalenie jąder, napromienienie, niedoczynność przysadki, działanie substancji toksycznych, rak trzustki, opóżnione dojrzewanie płciowe
nazwa hormon wzrostu
skrót GH
zakres referencyjny 0 - 10 mU/l (0 - 5 µg/l)
fizjologia
hormon peptydowy wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej; pobudza syntezę DNA, RNA, białek, procesy mitozy komórek i zwiększa uwalnianie wolnych kwasów tłuszczowych z tkanki tłuszczowej; wydzielanie hormonu wzrasta podczas wysiłku fizycznego, głębokiego snu, diety bogatobiałkowej; w okresie wzrastania zwiększone wydzielanie hormonu powoduje gigantyzm, obniżone powoduje karłowatość
wzrost stężenia -gigantyzm
-głodzenie
-jadłowstręt psychiczny
-przewlekła niewydolność nerek
-marskość watroby
-stany pourazowe i pooperacyjne
-alkoholizm
spadek stężenia
-wrodzony lub nabyty niedobór hormonu wzrostu-u dzieci powoduje opóźnienie wzrastania
-otyłość
-guzy przysadki
-urazy okolicy przysadkowo-podwzgórzowej
-pierwotna niedoczynnośc tarczycy
-prominiolecznictwo, chemioterapia, zabiegi operacyjne
nazwa cholesterol HDL
wartości referencyjne mężczyźni 0,9 - 1,8 mmol/l (35 - 70 mg/dl)
kobiety 1,0 - 2,1 mmol/l (40 - 80 mg/dl)
fizjologia
cząsteczka lipoproteinowa o wysokiej gęstości, syntezowana w wątrobie i komórkach nabłonka jelitowego; spadek stężenia poniżej 0,9 mmol/l jest związany ze zwiększonym ryzykiem choroby niedokrwiennej serca
wzrost stężenia - duża i regularna aktywność fizyczna
- niektóre leki obniżające lipidy
spadek stężenia
- zespół nerczycowy
- palenie tytoniu
nazwa sex hormon binding globulin
skrót SHBG
zakres referencyjny
kobiety.......................18 - 114 nmol/l
mężczyźni..................13 - 71 nmol/l
fizjologia
globulina wiążąca hormony płciowe, posiada powinowactwo do endogennych hormonów płciowych wiążące i transportuje estrogeny i androgeny, przez co określa stężenie biodostępnych (wolnych) i związanych z albuminami sterydów płciowych; synteza SHBG odbywa się głównie w wątrobie; stwierdza się także miejscową syntezę tego białka w organizmie ludzkim w takich tkankach jak endometrium, gruczoł piersiowy, jajowody, gruczoł sterczowy; na wątrobową produkcję SHBG wpływa cały szereg czynników, takich jak wiek, stężenie sterydów płciowych, stężenie hormonów tarczycowych, otyłość; wraz z wiekiem obserwuje się u obojga płci wzrost stężenia hormonu we krwi, za co odpowiedzialne są w głównej mierze steroidy płciowe oraz insulina.
wzrost stężenia
-stężenie całkowitego testosteronu lub estradiolu jest w normie, zaś obniżony jest poziom testosteronu lub estradiolu wolnego, który odpowiada za działanie biologiczne.
-u kobiet cykle bezowulacyjne
-policystyczne jajniki
-wysiłek fizyczny
spadek stężenia
-stężenie całkowitego testosteronu lub estradiolu jest w normie, zaś podwyższony jest poziom testosteronu lub estradiolu wolnego, który odpowiada za działanie biologiczne
-hipergonadyzm
-zespół Cushinga
-przewlekła sterydoterapia
zródło:
Z. Jakubowski, J. Kabała, L. Kalinowski, M. Szczepańska-Konkel, S. Angielski " Badania Laboratoryjne w codziennej praktyce" Gdańsk 1999
Zmieniony przez - leonstar w dniu 2005-11-30 14:26:54
Nie ma postępów? Dodaj węgla a nie koksu !
LeonCountryChopper