Mięśnie pozwalają przeżyć chemioterapię?

Jeśli pojawi się u Ciebie nowotwór, którego nie da się wyleczyć, ilość masy mięśniowej, jaką masz może być skorelowana z czasem przeżycia w kolejnych latach. Na dodatek mięśnie pozwalają lepiej tolerować chemioterapię, przynajmniej wg amerykańskich onkologów i publikacji na łamach „Clinical Cancer Research”. [1]

Badanie dotyczyło kobiet w średnim wieku 55 lat z nowotworem piersi, z przerzutami. W leczeniu pierwszego rzutu zastosowano u nich taksany. Otrzymywały Paclitaxel, Docetaxel, Nab-paclitaxel (inhibitory mitozy). Dodatkowo niektóre Trastuzumab (przeciwciało monoklonalne IgG1 oddziałuje na receptor HER2) [2] Pertuzumab/trastuzumab, Bevacizumab (humanizowane przeciwciało anty-VEGF). [3] Niestety wspomniane środki wykazują liczne skutki uboczne. Potrafią wywołać leuko i trombocytopenię, zmniejszyć liczbę czerwonych krwinek , a więc mają decydujący wpływ na obronę immunologiczną.

Ponadto uszkadzają żołądek i jelita (błony śluzowe). [6] Cytostatyki nie są selektywne i niszczą także komórki zdrowe. Ponadto np. trastuzumab wykazuje kardiotoksyczność: „W badaniach klinicznych z trastuzumabem częstość wszystkich powikłań kardiologicznych była niska. Ciężką zastoinową niewydolność serca stwierdzono u 0,6% przypadków, ogółem objawową niewydolność serca u 2,15%, istotne obniżenie frakcji wyrzutowej lewej komory dotyczyło 3,04%”. [4] Ponadto w wielu rodzajach nowotworów np. niedrobnokomórkowym raku płuca, chemioterapia daje tylko kilka miesięcy życia (np. średnie przeżycie chorych leczonych schematem MVP wynosiło 7,8 miesiąca; MVP = mitomycyna C, winblastyna, cysplatyna). [5]

Wracając do badania, [1] panie cierpiące z powodu sarkopenii (związana np. z wiekiem utrata masy mięśniowej) wykazywały o wiele częściej skutki uboczne chemioterapii (stopnia 3 i 4). 74% pań, u których stwierdzono skutki uboczne stopnia 3 i 4 lub musiano u nich zredukować dawkę cytostatyków, okazało się cierpieć z powodu sarkopenii. Powiązano utratę masy mięśniowej z występowaniem skutków ubocznych (74% u cierpiących na sarkopenię vs 35% nie mających tego syndromu).

Jak widać masa mięśniowa może mieć wpływ na tolerowanie chemioterapii i być ważnym wskaźnikiem prognostycznym przy szacowaniu czasu przeżycia. Na koniec dodam, iż „nie znaleziono leku na raka”, gdyż rak nie jest jednolitą chorobą, a raczej grupą chorób. Na dodatek każdy rodzaj nowotworu zupełnie inaczej reaguje na chemio-, radioterapię czy operacje chirurgiczne. Czas przeżycia zależy od czasu wykrycia (objętości i stopnia zróżnicowania komórek), złośliwości zmiany, stwierdzonej oporności na leki, indywidualnych różnic genetycznych, wieku, współistniejących schorzeń (szczególnie nerek, serca, wątroby).

Referencje:

1. Shlomit Strulov Shachar, Allison M. Deal, Marc Weinberg, Kirsten A. Nyrop, Grant R. Williams, Tomohiro F. Nishijima, Julia M. Benbow and Hyman B. “Muss Skeletal Muscle Measures as Predictors of Toxicity Hospitalization, and Survival in Patients with Metastatic Breast Cancer Receiving Taxane-Based Chemotherapy” http://clincancerres.aacrjournals.org/content/23/3/658

2. Olivier Mir1, 2, Paul Berveiller4, Stanislas Ropert1, François Goffinet3, Gérard Pons “Nowe możliwości terapeutyczne w chemioterapii raka piersi podczas ciąży”

3. Agnieszka Badora-Rybicka1, Beata Kaleta2, Łukasz Zarudzki3, Marlena Sikora-Jopek4, Elżbieta Nowara5 „Bewacyzumab w leczeniu pierwszej linii u chorej na potrójnie negatywnego raka piersi w stadium rozsiewu — opis przypadku i przegląd literatury” https://journals.viamedica.pl/nowotwory_journal_of_oncology/article/view/NJO.2014.0053/34040

4. Renata Sienkiewicz-Kozłowska, Iwona Głogowska, Dominika Jaxa-Larecka, Tadeusz Pieńkowski „Czy wiemy wszystko o antracyklinach w leczeniu uzupełniającym raka piersi?” https://journals.viamedica.pl/oncology_in_clinical_practice/article/viewFile/9168/7795

5. Janusz Rolski, Tomasz Zemełka, Marek Jasiówka, Grzegorz Czyżewicz, Ewelina Kojs-Pasińska „Ocena wpływu chemioterapii na czas przeżycia i wybrane objawy wpływające na jakość życia chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca w IIIB i IV stopniu zaawansowania” https://journals.viamedica.pl/advances_in_respiratory_medicine/article/viewFile/27957/22771

6. E. Mutschler "Farmakologia i toksykologia", WYDANIE III