Pomarańcza to tak wszechobecny owoc, że łatwo jest zapomnieć o jej egzotycznym pochodzeniu. Pochodzi z regionu obejmującego południowe Chiny, północno-wschodnie Indie i Birmę, a najwcześniejsza wzmianka o słodkiej pomarańczy pojawiła się w chińskiej literaturze w 314 roku n.e.
Gdzie i jak rosną pomarańcze?
Aktualnie drzewa pomarańczowe są uznane za jedne z najczęściej uprawianych drzew owocowych na świecie. Najlepiej rosną i dają najsłodsze owoce w klimacie tropikalnym i subtropikalnym, m.in. w północnoamerykańskich stanach (Teksas, Arizona, Kalifornia, Floryda), w niektórych obszarach Brazylii, Azji i regionów śródziemnomorskich. Lubią wysokie temperatury i promienie słoneczne.
Swoją drogą, pomimo tego, że to nie tajemnica, że cytrusy rosną na drzewach, to widok uginających się gałęzi pod ciężarem soczystych owoców zawsze sprawia niesamowite wrażenie.
Czym tak naprawdę jest pomarańcza?
Pomarańcza to hybryda dwóch owoców cytrusowych – pomelo i mandarynki, przy czym 25% genomu pochodzi z pomelo, a 75% z mandarynki. Patrząc na ten owoc, to ma to sens, ponieważ pomelo to bardzo duży żółty owoc cytrusowy o twardej skórce i włóknistym miąższu, podczas gdy mandarynka jest pomarańczowa, bardzo słodka i ma cienką skórkę. Pomarańcza wypada gdzieś pomiędzy nimi, a i dobrze widać, że więcej ma z mandarynki niż pomelo.
Jakie są rodzaje pomarańczy?
Istnieją dwie podstawowe kategorie pomarańczy: pomarańcza słodka (Citrus sinensis) i pomarańcza gorzka (Citrus aurantium). Każda z nich ma wiele odmian. Poniżej niektóre z nich:
Odmiany słodkiej pomarańczy
Słodka pomarańcza jest podzielona na cztery klasy:
Pomarańcza pospolita (common orange) – najpopularniejsze odmiany to Valencia, Trovita, Parson Brown i Hamlin, ale istnieją dziesiątki innych rodzajów. Są dość słodkie i soczyste.
Krwawa lub pigmentowana pomarańcza (blood or pigmented orange) - pomarańcze te są naturalną mutacją Citrus sinensis. Za ich kolor odpowiada duża ilość antocyjanów. Niektóre z nich to: Maltese, Moro, Sanguinelli, Scarlet Navel, Tarocco
Pomarańcza pępkowa (navel orange) — pomarańcza pępkowa ma duże znaczenie handlowe — jest najczęściej sprzedawaną pomarańczą w sklepach spożywczych. Dlaczego? Są najsmaczniejszą słodką odmianą pomarańczy. Na powierzchni skórki widać pewną nierówność tzw. pępek. Owoce te są zwykle bezpestkowe i bardzo słodkie. Najczęściej spotkać można odmiany: Cara cara, Bahia, Dream navel, Late Navel, Washington i California Navel.
Odmiany o niskiej zawartości kwasu – są to owoce występujące na początku sezonu i mimo tego, że nieco mniej słodkie, to i tak pozostają w tym zestawieniu. Niektóre odmiany to Vaniglia sanguigno, Vaniglia bionde apireno).
Odmiany gorzkiej pomarańczy
Jak sama nazwa wskazuje, owoce te mają gorzko-kwaśny (ale dość orzeźwiający) smak. Spożywa się ją raczej po przetworzeniu np. pod postacią konfitury. Ekstrakt dodaje się także do suplementów wspomagających spalanie tkanki tłuszczowej. Najpopularniejsze odmiany to
- Seville
- Bergamotka
- Chinotto
- Nansho
- Daidai
- Bouquet
Ile waży jedna pomarańcza?
Jedna średnia pomarańcza waży ok. 330 g wraz ze skórką. Po obraniu zostaje ok. 240 g.
Ile kalorii ma pomarańcza?
Pomarańcza jest niskokalorycznym owocem. W 100 g jest zaledwie 47 kcal, co nam daje ok. 113 kcal w przypadku całego owocu. Jakie są wartości odżywcze pomarańczy? W 100 g pomarańczy znajduje się:
- 12 g węglowodanów
- 2,4 g błonnika
- 9 g węglowodanów prostych
- 0,9 g białka
- 0,1 g tłuszczu
Pomarańcza jest też źródłem witamin i minerałów m.in. witamin A, z grupy B, C, D i E, a także beta-karotenu oraz minerałów tj. potas, wapń, magnez, fosfor, żelazo, cynk.
Jakie korzyści daje jedzenie pomarańczy?
Zawarta w pomarańczach witamina C chroni nasz organizm na wiele sposobów m.in.:
- chroni komórki przed uszkodzeniami
- pomaga organizmowi wytwarzać kolagen
- ułatwia wchłanianie żelaza
- wzmacnia układ odpornościowy
- spowalnia postęp schorzeń narządu wzroku wynikających z wieku
- ma działanie antyoksydacyjne
- obniża poziom kortyzolu, hormonu stresu
Nie tylko witamina C przynosi korzyści. Zawarty w pomarańczach błonnik usprawnia pracę układu pokarmowego. Wapń z kolei dba o nasze kości. Ponadto pomarańcze mogą z powodzeniem zastąpić słodycze, kiedy mamy ochotę na coś słodkiego. Są smaczne, a jednocześnie niskokaloryczne. Mają także sporo soku, więc nawadniają nasz organizm.
Co można zrobić z pomarańczy?
Pomarańcze najlepiej smakują na surowo, jednak sprawdzą się także jako składnik koktajlu, konfitury, owsianki, albo dodatek do wody lub herbaty.
Podsumowanie
Pomarańcza to smakowity, soczysty owoc z rodziny cytrusów. Choć ma tropikalne pochodzenie, to jest łatwo dostępny w Polsce przez niemal cały rok. Najwięcej jednak zjemy ich zimą, gdyż to wtedy w innych krajach jest ich sezon i sprowadzane są do nas w ilościach hurtowych. Pomarańcza to źródło wielu witamin i minerałów - stanowi zatem bardzo pożywny dodatek do naszych posiłków.
