Diety ketogeniczne nie muszą być dobrze tolerowane przez wszystkich ludzi. Rozsądną, pośrednią dietą jest model low carb, gdzie podaż węglowodanów jest ograniczona do 100 g dziennie (przy dietach keto spotyka się rekomendację nawet 20-50 g dziennie; 5-10% całkowitej energii dostarczają węglowodany, 55-60% tłuszcze, 30-35% proteiny).
Z kolei w diecie VLCKD (ang. very low carbohydrate ketogenic diet) spotyka się następujące proporcje makroskładników:
- 15%-25% białek
- 5%-10% węglowodanów
- 65%-80% tłuszczu
Bruci A. i wsp. twierdzą, iż dieta ketogeniczna poprawia funkcję nerek. Podchodziłbym sceptycznie do takich rewelacji, gdyby nie fakt, iż jest to naukowiec, specjalista nefrolog z Santa Maria alla Gruccia Hospital we Włoszech.
Naukowcy ocenili skuteczność i bezpieczeństwo diety VLCKD u pacjentów z otyłością i łagodną niewydolnością nerek. W badaniu wzięło udział 92 pacjentów: 38 miało łagodną niewydolność nerek, u pozostałych osób nerki funkcjonowały prawidłowo. Parametry antropometryczne, pomiar BIA i dane biochemiczne zostały zebrane przed i po interwencji dietetycznej.
Wszyscy pacjenci przeszli VLCKD z zastosowaniem posiłków zastępczych zgodnie z 5-etapowym protokołem (New Penta, Cuneo, Włochy). Podczas pierwszych dwóch etapów spożycie węglowodanów ustalono na 20–50 g / dzień. Ketozę potwierdzano co tydzień przy użyciu dostępnych w handlu pasków odczynnikowych do moczu (Ketur-Test, Roche Diagnostics, Szwajcaria).
Spożycie białka i lipidów wynosiło około 1–1,4 gr / kg idealnej masy ciała / dzień i odpowiednio 15–30 g / dzień. Zalecane spożycie wody wynosi co najmniej 2 l / dzień. Całkowite spożycie kalorii wynosiło od 450 do 800 kcal dziennie, w oparciu o obliczoną idealną masę ciała.
Wyniki:
- po 3 miesiącach stosowania diety odnotowano spadek wagi ciała średnio o 15.58 kg (~5,2 kg miesięcznie)
- badani utracili nieco ponad 4 kg beztłuszczowej masy ciała i 11,23 kg tłuszczu
- znacząco poprawił się lipidogram
- 27,7% pacjentów z łagodną niewydolnością nerek zgłosiło poprawę GFR po interwencji dietetycznej
Komentarz: 65% pacjentów stanowiły kobiety z niewielką masa mięśniową, dlatego zastosowano taką drakońską dietę. Biorąc pod uwagę idealną wagę ciała, np. wynoszącą 50 kg, wychodzi np. 40 g węglowodanów (160 kcal), 50 g protein (200 kcal), 50 g tłuszczów (450 kcal). Naukowcy sugerują, iż dostarczano 15-30 g białka i tłuszczów dziennie, więc szokująco mało (30 g protein ~120 kcal; 30 g tłuszczów 270 kcal). Dieta przyniosła efekty, jednak nie wiemy jakie, bo posłużono się karygodną metodą BIA, która nie daje realistycznych wyników. Za taką błędną dietę płaci się bardzo dużym spadkiem masy mięśniowej.
Poprawa GFR (przesączania kłębuszkowego) była znikoma, jednak odnotowano spadek ilości białka w moczu, stężenia kwasu moczowego oraz spadek kreatyniny.
Wniosek
Dieta VLCKD nie jest szkodliwa dla nerek, przynajmniej przy krótkotrwałym jej stosowaniu.
Czy to znaczy, że mam ją stosować? Nie, najpierw skonsultuj się z lekarzem, szczególnie jeśli masz problem z nerkami i/lub wątrobą. Z pewnością nie warto też ważąc ponad 90 kg, stosować diety dostarczającej 450-800 kcal dziennie, chyba że ktoś nie ma do stracenia żadnej masy mięśniowej, a sam tłuszcz.
Referencje:
Bruci A1, Tuccinardi D., Tozzi R, Balena A, Santucci S1, Frontani R1, Mariani S, Basciani S, Spera G, Gnessi L, Lubrano C, Watanabe M „Very Low-Calorie Ketogenic Diet: A Safe and Effective Tool for Weight Loss in Patients With Obesity and Mild Kidney Failure.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32012661
