Fast food i słodycze to nie najlepsze, co może znaleźć się na naszym talerzu i nikogo raczej już to nie dziwi. Czy zastanawiałeś się jednak kiedykolwiek, dlaczego tego typu jedzenie nazywane jest śmieciowym jedzeniem? Kanapka i frytki w znanej sieciówce, paczka chipsów, słodki baton – czyli szybko i wygodnie, ale czy zdrowo? Co tak naprawdę oznacza termin „junk food”?
Junk food to określenie służące do opisania taniej i łatwej w produkcji żywności. Junk food zazwyczaj zawiera dużo soli, tłuszczu i cukru, a także sztucznych dodatków i barwników, natomiast mało błonnika, białka, soli mineralnych i witamin. Oto niektóre z powodów, dla których powinieneś unikać „śmieciowego” jedzenia, jeśli zależy Ci na zachowaniu zdrowia i dobrej kondycji.
Junk food jest zły dla zdrowia metabolicznego
Junk food jest zwykle bogaty w rafinowane węglowodany i zawiera sporo cukru, często w postaci syropu fruktozowo-glukozowego. Produkty te są zazwyczaj ubogie w błonnik. W rezultacie organizm szybko trawi takie pokarmy. Prowadzi to do gwałtownego wzrostu stężenia glukozy, a następnie gwałtownego wzrostu insuliny. Duża ilość cukru przy jednoczesnym braku błonnika i białka, zmusza trzustkę do wypompowania dużej ilości insuliny.
Z czasem może to doprowadzić do sytuacji, w której trzustka nie nadąża z produkcją insuliny. W efekcie poziom glukozy utrzymuje się na wysokim poziomie, co może oznaczać pojawienie się cukrzycy typu 2. Niektóre badania łączą spożywanie śmieciowego jedzenia z wyższym ryzykiem insulinooporności i cukrzycy typu 2.
Ryzyko przyrostu masy ciała
Nic dziwnego, że śmieciowe jedzenie wiąże się z przyrostem masy ciała. Zazwyczaj produkty te łączą w sobie duże ilości cukru oraz wątpliwej jakości tłuszczów, jeśli dodamy do tego wzmacniacze smaku, otrzymujemy niezwykle smaczną bombę kaloryczną. To nie przypadek, że ludzie, którzy jedzą fast foody i słodycze, są bardziej narażeni na nadwagę lub otyłość. W rzeczywistości wzrost wskaźników otyłości rozpoczął się w latach 70. i 80.
W tym czasie restauracje fast food szybko zaczęły się rozwijać. Ponadto junk food może uzależniać. Wiele przetworzonych produktów spożywczych zostało wzmocnionych specjalnymi środkami aromatyzującymi, które sprawiają, że chcemy jeść ich więcej.
Wyższe ryzyko zachorowania na raka
Niektóre badania łączą diety bogate w fast foody z większym ryzykiem niektórych form raka. Badanie NutriNet-Sante wykazało, że ryzyko raka wzrasta o 12% przy każdym 10% wzroście spożycia wysoko przetworzonej żywności. Niektóre komórki rakowe mają receptory insulinowe na swojej powierzchni.
Badania pokazują, że chorzy na cukrzycę typu 2, u których poziom insuliny jest podwyższony, są bardziej narażeni na raka wątroby, trzustki, piersi, macicy, okrężnicy, odbytnicy i dróg moczowych. Co więcej, junk food jest ubogie w naturalne przeciwutleniacze i związki przeciwzapalne, które można znaleźć w owocach i warzywach.
Istnieją dowody na to, że antyoksydanty mogą chronić przed rozwojem nowotworów. Żywność przetworzona obfituje również w różnego rodzaju dodatki do żywności. Wpływ wielu z nich na organizm nie został jeszcze dobrze przebadany.
Negatywny wpływ na nastrój i zdrowie psychiczne
Badania łączą dietę obfitującą w junk food z większą częstotliwością występowania depresji. Meta-analiza 41 badań na prawie 33 000 osób, wykazała związek między wysoko przetworzoną żywnością a objawami depresji. Jednym ze sposobów, w jaki junk food wywiera wpływ na nasz nastrój i zdrowie psychiczne, jest zwiększenie ogólnoustrojowego stanu zapalnego. Stan zapalny odgrywa ogromną rolę w rozwoju nie tylko chorób przewlekłych, ale również tych związanych z psychiką.
Junk food może wpływać na nieprawidłowe wytwarzanie hormonów
Nie jest do końca jasne, jak sam junk food wpływa na nasze zdrowie hormonalne, wiemy jednak, jak wpływają na organizm opakowania! Badania wykazały, że opakowania i pojemniki używane do przechowywania fast foodów zawierają ftalany, substancje chemiczne, które zakłócają układ hormonalny i wytwarzane hormony.
U zwierząt ftalany są związane z niepłodnością, przedwczesnym porodem i wadami wrodzonymi u potomstwa. Ftalany mogą również zwiększać ryzyko zachorowania na raka. Badania pokazują, że ludzie, którzy często jedzą fast foody, mają wyższy poziom ftalanów w krwiobiegu. Tak więc szkodliwy dla zdrowia jest nie tylko sam junk food, ale również sztuczne opakowania.
Junk food a stan Twojej cery
Naukowcy przyjrzeli się badaniom przeprowadzonym w ciągu ostatnich 40 lat, na temat związku diety i trądziku. Większość z nich została wykonana po roku 2000. Analiza wykazała pewne dowody na to, że dieta o wysokim ładunku glikemicznym może być związana z wypryskami, a wprowadzenie diety niskoglikemicznej może pomóc je ograniczyć. Cukry i węglowodany oczyszczone zwiększają poziom insuliny, co może powodować stan zapalny w organizmie.
Podsumowanie
Atrakcyjność fast foodów i junk foodów polega w dużej mierze na wygodzie związanej z ich konsumpcją. Śmieciowe jedzenie jest również łatwo dostępne, stosunkowo tanie i popularne, a także uzależniające. Gdy zaczniesz jeść fast foody, słodycze i gotowe dania, ciężko będzie Ci z nich zrezygnować. Zastanów się jednak, czy warto za tę wygodę płacić zdrowiem i dobrym samopoczuciem?
Wysoko przetworzone produkty, ubogie w błonnik, witaminy i sole mineralne, nie są w stanie dobrze odżywić Twojego organizmu. Prędzej czy później pojawią się problemy zdrowotne, gorsze samopoczucie, a także nadprogramowe kilogramy na wadze. Nie dopuszczaj do tego! Zacznij działać już dziś.
Odżywiaj swój organizm, dostarczając mu jak najbardziej wartościowych produktów. Planuj swoje posiłki z wyprzedzeniem, dzięki temu unikniesz sytuacji, w której musisz szybko sięgnąć po coś przypadkowego. Nie musisz rezygnować ze wszystkich słodyczy i fast foodów raz na zawsze, zadbaj jednak, by pojawiały się one w diecie sporadycznie, a nie były codziennością.
Źródła:
MDLinx Internal Medicine. “Processed and junk foods: Bad news for pretty much every system in the body”, OncologyNutrition.org. “Sugar and Cancer”, Curr Diab Rep. 2013 Apr; 13(2): 213–222., The Guardian. “Eating junk food raises risk of depression, says multi-country study”, Reuters.com. “Fast food may expose consumers to phthalates”, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2836431/.
Ja polecam wprowadzenie jednego dnia gdzie się coś podje niezdrowego, niż takie codzienne podjadanie.
Jak ktoś ma spore zapotrzebowanie, duża aktywnosć fizyczną np w zawodach o randze miedzynarodowej to moze sobie pzowolić na przemyceni niezdrowych produktów.