Czy sterydy mogą pomóc w odchudzaniu? Odchudzanie na sterydach!

Ludzie zrobią wszystko, by osiągać rezultaty jak najmniejszym wysiłkiem. Będą sięgać po leki wycofane z obrotu (np. sibutraminę, fenfluraminę), po środki farmakologiczne, które nigdy nie stały się lekami dopuszczonymi do obrotu (np. SARM), lub stosować klasyczne sterydy anaboliczno-androgenne. 

Jak to w końcu jest? Co jest faktem, a co mitem?

Według badań sterydy anaboliczno-androgenne mogą mieć wpływ na redukcję tkanki tłuszczowej, jednak często badania dotyczą osób w podeszłym wieku. Cierpią one na wyniszczenie masy mięśniowej, są oblane tkanką tłuszczową.

Zdrowy, młody sportowiec nosi 6-12% tkanki tłuszczowej, kobiety 18-20% tkanki tłuszczowej. A więc podawanie środków anaboliczno-androgennych osobom w podeszłym wieku i tłustym przynosi efekty, ale wcale nie musi się tak dziać u osób młodszych, które nie są aż tak oblane tłuszczem.

Takie same są wnioski z badań dotyczących TRT (terapii zastępczej testosteronem) u mężczyzn mających 60-80 lat. U młodych ludzi, którzy nie zmienią swojego trybu życia, diety, nie dodadzą aktywności aerobowych, interwałowych, stosowanie nawet najsilniejszych sterydów anaboliczno-androgennych nie da oczekiwanych rezultatów w kontekście redukcji tkanki tłuszczowej, a jeśli nawet - efekty zostaną utracone w ciągu następnych kilku, kilkunastu tygodni.

Ponadto, branie SAA jest silną ingerencją w gospodarkę hormonalną i nie wiadomo, czy niższe stężenie własnego testosteronu obniżone przez stosowanie SAA nie będzie przyczyną ponownego nabierania tłuszczu i tracenia mięśni. Wyniki części badań sugerują, że dopiero gigantyczne dawki SAA są skuteczne w kontekście redukcji tkanki tłuszczowej, co jest ze wszech miar nieopłacalne ze względów zdrowotnych.

Cześć dla zaawansowanych czytelników

Badania naukowe

Naukowcy podawali szczurom 1, 4 lub 10 mg fenylopropionianu nandrolonu (NPP) na kg masy ciała. Ustalali jak kuracja przez 10 dni wpłynie na masę ciała i skład oraz metabolizm białek mięśniowych.

Wyniki:

• podawanie 1 mg na kg masy ciała dziennie NPP przez 10 dni, spowodowało wzrost masy ciała, który był głównie powiązany ze wzrostem ilości mięśni bez wpływu na tkankę tłuszczową,
• większe dawki dawały mniejszy wzrost masy ciała lub wręcz brak wzrostu masy ciała (np. dawka 10 mg na kg masy ciała), jednak ilość białka w ustroju rosła, a tkanka tłuszczowa zmniejszała się nawet o 32% (czyli zachodziła rekompozycja),
• NPP nie wpłynął na pobór energii w żadnej dawce,
• maksymalna dawka NPP przyczyniała się do spadku przyrostu energii w ustroju,
• masa i zawartość białka w mięśniu brzuchatym łydki były istotnie zwiększone u zwierząt, którym wstrzyknięto NPP niezależnie od dawki,
• synteza białek mięśniowych również znacząco stymulowana przy 1 i 4 mg na kg, ale nie uległa zmianie przy 10 mg na kg masy ciała NPP.

Dane te potwierdzają anaboliczne działanie NPP i sugerują wysoce zależny od dawki wpływ na inne parametry, takie jak masa ciała, odkładanie się tłuszczu i syntezę białek mięśniowych.

Czyli z tego wychodzi, że dawka 10 mg NPP na kg masy ciała zredukowała ilość tłuszczu? Tylko oznacza to podawanie 1 grama NPP dziennie, czyli 7 gramów środka tygodniowo (dla osoby ważącej 100 kg). Normalna dawka wynosząca 100 mg NPP dziennie (700 mg tygodniowo) już nie dała takiego efektu. Jeśli ktoś nie rozumie w czym problem, NPP z czarnego rynku ma stężenie 100 mg w ml roztworu na oleju (na opakowaniu sugerowane są większe stężenia, w rzeczywistości jest to fikcja). Czyli „chcąc się odchudzać”, codziennie powinieneś wstrzykiwać domięśniowo 10 ml środka, a gdzie tu jeszcze zmieścić testosteron (nandrolone nie nadaje się do stosowania, jako pojedynczy środek). Duże partie mięśniowe przyjmują jednorazowo 4-5 ml środka, małe 1-1.5 ml. Widzę tu jeszcze inny problem - połowę zwierząt zabija od razu dawka ~594 mg nandrolonu na kg masy ciała, ale to nie znaczy, że faszerowanie się dawką 10 mg na kg masy ciała jest obojętne dla ustroju. Może mieć już negatywny wpływ na nerki, wątrobę, ciśnienie krwi, glikemię itd. Już nawet nie wspominam o hamowaniu układu HPTA i bardzo silnej lub kompletnej „blokadzie” produkcji testosteronu (co się dzieje przy dawce, która jest śmieszna i wynosi nawet 100-200 mg nandrolonu tygodniowo). Istnieją dziesiątki doniesień, iż nandrolone powodował m.in. zwłóknienie, przekrwienie i stan zapalny nerek królików. Mało tego, nandrolone w dawkach 4 i 10 mg na kg masy ciała, podawany 2 razy w tygodniu przez 6 miesięcy, spowodował zwłóknienia i nacieki zapalne serca.

W końcu, proszę nie interpretować tego badania w sposób, który mówi o tym, że NPP daje wzrost „czystej masy mięśniowej”. Metody używane w badaniach naukowych często nie odróżniają przyrostu mięśni poprzecznie prążkowanych (szkieletowych) od retencji wody. Tak się dzieje np. z metodą DEXA. Nandrolone (mimo wszystko) potrafi podlegać aromatyzacji, szczególnie gdy jest podawany w bardzo dużych dawkach. I to woda daje “przyrost mięśni”.

„No ale przecież nandrolone nie jest pochodną DHT”

Dobrze znany jest mit, jakoby środki z grupy pochodnych dihydrotestosteronu przyczyniały się do redukcji tkanki tłuszczowej. Tak? A wiesz, że naukowcy sprawdzali tę tezę? Zmierzono masę ciała, skład ciała, spirometrię i 6-minutowy dystans marszu. Zestawiono dane pochodzące od 82 pacjentów po 2 miesiącach i 55 pacjentów po 4 miesiącach terapii środkiem anaboliczno-androgennym. Okazało się, że 2 miesiące terapii oxandrolonem spowodowały u 88% pacjentów przyrost masy ciała średnio o 2.72 kg, jednak 12% z nich utraciło ~0.77 kg. Po 4 miesiącach 84% pacjentów zdobyło średnio 2.72 kg, jednak 16% utraciło średnio ~0.82 kg. Co prawda naukowcy korzystali z kiepskiej metody pomiaru tkanki tłuszczowej, jednak okazało się, że podawanie oxandrolonu przyczyniło się po 4 miesiącach do wzrostu beztłuszczowej masy ciała średnio o ~1.36 kg, jednak  odnotowano przy tym wzrost tkanki tłuszczowej średnio o ~0.54 kg.

Czyli jak ma się teoria „odchudzającego działania” pochodnych DHT do rzeczywistości?

Nijak. Istnieją doniesienia o tym, że oxandrolone przyczynia się do redukcji tkanki tłuszczowej, jednak działo się tak u mężczyzn w podeszłym wieku. Otrzymywali 20 mg nandrolonu przez 12 tygodni. W 12. tygodniu oxandrolon zwiększył beztłuszczową masę ciała o 3,0 ± 1,5 kg, całkowitą ilość wody w organizmie o 2,9 ± 3,7 kg, a objętość bliższej części uda o 12,4 ± 8,4 cm2. Wzrost ten był większy, niż w grupie placebo.

https://journals.physiology.org/cms/10.1152/japplphysiol.00808.2003/asset/images/medium/zdg0030429650003.jpeg

Grafika: spadek ilości tkanki tłuszczowej po oxandrolonie i placebo.

Masa tłuszczowa

Oxandrolon zmniejszył masę tkanki tłuszczowej całego ciała średnio o 1.9 kg, w tym w tułowiu o 1.3 kg, podczas gdy placebo spowodowało spadek tylko o 0.2 kg. Spadek masy tłuszczowej całego ciała i tułowia był większy w grupie oxandrolonu, niż w grupie placebo. Po odstawieniu oxandrolonu (tydzień 24.), ilość tłuszczu w całym ciele i tułowiu była nadal mniejsza niż wyjściowo (odpowiednio: -1,5 ± 1,8 kg i -1,0 ± 1,1 kg).

Komentarz: w dużym stopniu oxandrolone buduje „mięśnie”, pompując wodę do ustroju (2.9 kg wody na 3 kg „masy”, której metoda DEXA nie odróżnia od mięśni! Na szczęście zastosowano także inne metody, np. znakowaną radioaktywnie wodę oraz rezonans magnetyczny).

Oxandrolone nie jest to środek aromatyzujący (jak np. metanabol czy testosteron), ale użycie radioaktywnie znakowanej wody nie może kłamać. Dlatego osoby, które mówią, że „SAA budują mięśnie bez treningu”, powinny najpierw zrozumieć, co to jest woda, jakie ma znaczenie dla sportowca i w jaki sposób przyrost wody w ustroju fałszuje wyniki badania np. DEXA czy BIA.

https://journals.physiology.org/cms/10.1152/japplphysiol.00808.2003/asset/images/medium/zdg0030429650002.jpeg

Grafika: oxandrolone a obwód mięśni.

Oxandrolone miał wpływ na zwiększenie obwodu mięśni, ale należy wziąć pod uwagę iż byli to mężczyźni mający ponad 60, a niektórzy nawet  blisko 90 lat, nieaktywni fizycznie. Dla nich „potężnym impulsem treningowym” jest... wchodzenie po schodach. Dodanie do takiej mieszanki oxandrolonu daje pewne efekty. Prawdopodobnie to samo mogli osiągnąć po prostu trenując i odpowiednio się odżywiając.

W końcu, warto pamiętać, iż badanie zostało zasponsorowane przez producenta oxandrolonu, firmę Savient Pharmaceuticals. Więc wcale nie oczekiwałbym innych wyników. Ponadto, po 12 tygodniach od odstawienia Oxandrinu efekty stosowania środka zostały utracone.

Takie same są wyniki badania Yorgi Mavrosa i in., w którym wzięły udział kobiety w wieku ~75 lat. Obok brania oxandrolonu (10 mg dziennie), 3 razy w tygodniu trenowały siłowo. Co najbardziej zabawne, Shing-shing Yeh i in. udowodnili, iż 20 mg oxandrolonu dziennie bez treningu siłowego owocuje przyrostem siły (w wybranych ćwiczeniach np. wyciskaniu nogami na suwnicy, wyciskaniu leżąc, uginaniu nóg leżąc itd.). Tymczasem w cytowanym badaniu Yorgi Mavrosa i in., u kobiet dodatkowy trening siłowy 3 razy w tygodniu okazał się równie skuteczny dla wzrostu siły, niezależnie czy podawano oxandrolone czy placebo!

Wyniki

Leczenie oxandrolonem (10 mg dziennie) razem z treningiem siłowym, w ciągu 3 miesięcy zwiększyło przyrost beztłuszczowej tkanki całego ciała o ok. 2.6 kg, w tym średnio o 0.3 kg w ramionach i 0.8 kg w nogach oraz o 1.4 kg w tułowiu. Oxandrolone w ciągu tych 3 miesięcy pozwolił pozbyć się ok. 1 kg tłuszczu, w tym 0.2 kg w ramionach, 0.4 kg w nogach i 0.4 kg w tułowiu. Czyli masa ciała nie uległa dużej zmianie, tylko ok. 1.6 kg (z 68.6 kg do 70.2 kg), pozbyto się średnio 1 kg tłuszczu. Teoretycznie, beztłuszczowa masa ciała wzrosła o 2.6 kg.

Poprawa siły i mocy mięśni, stania na krześle i równowagi dynamicznej były znaczące w czasie, ale nie różniły się między grupami. Czyli oxandrolone to nie jest wcale jakaś „magiczna pigułka”, która zwiększa ilość mięśni, obniża masę tkanki tłuszczowej i powoduje wzrost siły. 

Referencje:

Choo J.J. „Dose-Dependent Effects of an Anabolic Steroid, Nandrolone Phenylpropionate (Durabolin), on Body Composition and Muscle Protein Metabolism in Female Rats”

Toxicol Lett. 2016 Sep 30;259:21-7. doi: 10.1016/j.toxlet.2016.06.1122. Epub 2016 Jun 23. “Nephrotoxicity in rabbits after long-term nandrolone decanoate administration”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27346656/

Shing-shing Yeh MD “Reversal of COPD-Associated Weight Loss Using the Anabolic Agent Oxandrolone” https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0012369215513688

E. Todd Schroeder “Treatment with oxandrolone and the durability of effects in older men” https://journals.physiology.org/doi/full/10.1152/japplphysiol.00808.2003

Yorgi Mavros “Oxandrolone Augmentation of Resistance Training in Older Women: A Randomized Trial”