Czy nastolatek może pić odżywki białkowe?

Czy odżywki wysokobiałkowe są dla nastolatka? To pytanie najczęściej zadają zatroskani rodzice, rzadziej można je usłyszeć z ust zainteresowanego nastolatka. 

Dzieje się tak z reguły z tego powodu, że rodzice często nie posiadają wystarczającej wiedzy na temat tego, czym są odżywki wysokobiałkowe oraz ich bezpieczeństwa, a także dlatego, że nastolatek, który chce spożywać odżywki wysokobiałkowe, jest nastawiony na to, że mogą mu one pomóc osiągnąć cel, jakim jest budowa większych mięśni, poprawa osiągów sportowych, piękniejsza sylwetka. W tym artykule postaram się zatem odpowiedzieć na wątpliwości rodziców i podpowiedzieć, po jakie odżywki wysokobiałkowe najlepiej sięgać będąc nastolatkiem.

Czym są odżywki wysokobiałkowe?

Odżywki wysokobiałkowe powstają w wyniku przemysłowego przetwarzania produktów naturalnie występujących w przyrodzie. Zabiegi te mają najczęściej na celu zwiększenie naturalnej ilość białka, która występuje w produktach początkowych oraz na co częściej zwraca się uwagę w przypadku odżywek wysokobiałkowych wytwarzanych z roślin, uzupełnienie profil aminokwasowego. 

A co to są te aminokwasy? 

Mogą zapytać niezorientowani rodzice…

W tym przypadku najczęściej odnoszę się do analogii budowlanej i przyrównuję białko/proteiny do ściany budynku, która najczęściej zbudowana jest z cegieł. Taka pojedyncza „cegła białka”, która końcowo stanie się murem, nazywana jest aminokwasem. I tak jak w murze mogą być cegły o różnym kształcie i różnym przeznaczeniu, tak również aminokwasy, które budują m.in. komórki naszego ciała, są nieco inne i mogą pełnić odmienne zadania.

Używając innej analogi, pod pewnym względem odżywki wysokobiałkowe są zatem odpowiednikiem chudej piersi z kurczaka, twarogu chudego lub niskotłuszczowego jogurtu Zawierają bowiem głównie białka, przy niewielkim udziale węglowodanów i tłuszczów Ich głównym zadaniem jest więc wzbogacenie diety, głównie osoby aktywnej fizycznie, ale także i osób starszych, które najczęściej mają problemy z dostarczaniem właściwej ilości białka w swojej diecie, w odpowiednią ilość protein. 

Czym się różnią odżywki wysokobiałkowe?

Odżywki wysokobiałkowe najczęściej dzielone są ze względu na pochodzenie. Wyróżnia się zatem te pochodzące ze świata zwierzęcego i roślinnego. I tutaj następuje bardziej szczegółowy podział. Pomysłowość producentów jest przeogromna, dlatego w tym artykule omówię krótko tylko te, które są najczęściej spotykane i, po które zapewne najchętniej sięgnie nastolatek. 

Odżywki wysokobiałkowe pochodzenia zwierzęcego

Odżywki na bazie białka serwatkowego. To chyba najczęściej spotykana i najliczniej reprezentowana na półkach sklepowych, odżywka wysokobiałkowa. Serwatka jest to jedna z frakcji mleka - pochodzi zatem naturalnie z mleka. W mleku krowim jest jej około 20%, a pozostałe 80% stanowi kazeina - wrócę do niej za chwilę. W aspekcie odżywek serwatkowych, spoglądając na puszki z odżywką wysokobiałkową, możemy spotkać się ze skrótami: WPC, WPI, WPH. 

WPC to koncentrat białek serwatki, który charakteryzuje się wysoką koncentracją białka, niewielką ilością tłuszczu oraz węglowodanów - laktozy. Jest, można powiedzieć, podstawową formą wysokobiałkowej odżywki serwatkowej.

WPI to izolat białek serwatkowych, który jest jakby "wyższą" formą WPC. Ma więc nieco więcej białka, ale prawie w ogóle nie ma węglowodanów i tłuszczów. Będzie zatem idealną alternatywą dla osób, które muszą liczyć każdą kalorię, ale przede wszystkim wykorzystywana jest przez osoby, które mają problem z nietolerancją laktozy. 

WPH to hydrolizat białek serwatkowych, powstający w wyniku wstępnej obróbki białka serwatkowego. Charakteryzuje się bardzo wysoką ilością białka i podobnie jak WPI, prawie w ogóle nie ma tłuszczów i węglowodanów. Jego zastosowanie będzie zatem zbliżone.

Odżywki oparte o kazeinę. Ten rodzaj białka, choć ciągle pochodzi z przetwarzania mleka, może charakteryzować się innym profilem aminokwasów oraz inną, wolniejszą dynamiką uwalniania aminokwasów w niej zawartych. „Najwyższa forma kazeiny” to kazeina micelarna, która w sposób bardzo rozłożony w czasie, potrafi długo zaopatrywać w aminokwasy nasz organizm. Inne kazeiniany mogą „zachowywać się” prawie jak odżywki oparte o serwatkę. 

Białka pochodzące z jaja. Jajko przez wielu uważane jest za pokarm idealny. Jest jednocześnie łatwe w przetwarzaniu, dlatego, zanim jeszcze zaczęły królować odżywki serwatkowe, to właśnie one były najbardziej popularnymi odżywkami wysokobiałkowymi. Mamy zatem do czynienia ponownie z technologicznym „zagęszczeniem” ilości białka z naturalnego źródła. Jajko to około 6 g białka, ale już odżywka wysokobiałkowa pochodząca z jajka zawiera często go więcej niż 80 g! 

Polecamy również: Odżywki białkowe ranking - najlepsza odżywka białkowa

Odżywki wysokobiałkowe pochodzenia roślinnego

Z reguły wybierane są przez osoby unikające ogólnie produktów spożywczych pochodzących od zwierząt. Są to zatem najczęściej wegetarianie i weganie. Na półkach sklepowych najczęściej spotkamy dwa rodzaje takich odżywek: białka pochodzące z soi raz białka pochodzące z grochu. Oba rodzaje białek, co nie jest zbyt częste w świecie roślinnym, zawierają pełen komplet niezbędnych aminokwasów, które są nam potrzebne.

Różnią się jednak podobnie jak serwatka i kazeina micelarna, tempem uwalniania aminokwasów - te pochodzące z soi, są bardziej zbliżone do serwatki, a te pochodzące z grochu, do kazeiny micelarnej. Ponownie jednak mamy do czynienia z produktem całkowicie naturalnym, wzbogaconym jedynie w dodatki technologiczne oraz tak pożądane przez klientów dodatki smakowe.

Polecamy również: Gotowa dieta odchudzająca i trening z hantlami dla nastolatka

Czy odżywki wysokobiałkowe są bezpieczne?

Jeśli tylko producent zadbał o właściwy proces technologiczny i sprawdzone źródło dostawy surowców, dla osób zdrowych są całkowicie bezpieczne. W przypadku nastolatka chciałbym zwrócić jednak uwagę na to, że może warto swój wzrok skierować najpierw na odżywkę pochodzącą z jaja. Jednak to zalecenie dotyczy głównie młodzieńców, którzy zauważają większą ilość problemów skórnych po spożyciu mleka. A jeśli wybierasz białka roślinne, to w tym wieku najkorzystniejsze wydają się mieszanki różnych źródeł białka z przewagą białek pochodzących z grochu.