
Przeciwutleniacze pomagają chronić organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Jak wyobrazić sobie działanie wolnych rodników? Obierz jabłko i zostaw je na stole. Po kilkunastu minutach jabłko zacznie brązowieć - wynika to z uszkodzeń spowodowanych przez wolne rodniki.
Co zrobić, aby uchronić jabłko przed brązowieniem? Najlepiej zaraz po obraniu skropić je sokiem z cytryny. To przeciwutleniacze znajdujące się w soku z cytryny chronią jabłko przed działaniem wolnych rodników.
Uszkodzenia powodowane przez wolne rodniki mogą powodować mutacje komórki, uszkodzenie komórki, a nawet jej całkowite zniszczenie. Sytuacja, gdy ilość wolnych rodników znacząco przewyższa ilość przeciwutleniaczy, może być szkodliwa dla zdrowia jednostki.
Co to są przeciwutleniacze?
Przeciwutleniacze nazywane są również antyoksydantami – jest to grupa związków chemicznych, które neutralizują szkodliwe działanie wolnych rodników i pomagają usuwać ich nadmiar z organizmu. Dzięki temu zapobiegają poważnym uszkodzeniom komórek i ich przedwczesnemu starzeniu się. Głównym zadaniem antyoksydantów jest zmniejszenie stresu oksydacyjnego w organizmie. Stres oksydacyjny to stan, w którym równowaga między wytwarzaniem przez organizm wolnych rodników a ich neutralizacją przez przeciwutleniacze jest zaburzona.
Jaki jest cel działania przeciwutleniaczy?
Przeciwutleniacze pomagają wzmocnić układ odpornościowy, co zapobiega uszkodzeniom komórek i zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Przeciwutleniacze mogą spowalniać, zapobiegać, a nawet odwracać niektóre choroby, które powstają z powodu uszkodzenia komórek. Przeciwutleniacze mogą być naturalnym sposobem na spowolnienie procesu starzenia się organizmu.
Czy to prawda, że ćwiczenia zwiększają ilość uszkodzeń wywoływanych przez wolne rodniki?
Jest w tym wiele prawdy, nie traktuj tego jednak jako wymówki do zaprzestania treningów! To prawda, że na skutek intensywnych ćwiczeń zwiększa się ilość wolnych rodników w organizmie, niemniej pozytywne aspekty aktywności fizycznej znacznie przewyższają negatywne skutki wysiłku fizycznego.
Podczas ćwiczeń zwiększa się zużycie tlenu. Wzrost tlenu powoduje wzrost ilości wolnych rodników, które uszkadzają komórki i powodują zmęczenie mięśni. Ciało wykorzystuje przeciwutleniacze znajdujące się w organizmie, aby zmniejszyć uszkodzenia wywoływane przez wolne rodniki. Ćwiczenia wzmacniają system obronny organizmu do walki antyoksydantami. Choroby związane ze stresem oksydacyjnym występują rzadziej u osób regularnie ćwiczących.
Skąd czerpać przeciwutleniacze?
Duża ilość przeciwutleniaczy znajduje się w żywności, zwłaszcza w owocach i warzywach, a także w suplementach diety (np. koenzym Q10, wit. E, wit. C). Witamina E, beta-karoten, witamina A i koenzym Q10 są przeciwutleniaczami, które chronią błony lipidowe, podczas gdy witamina C, peroksydaza glutationowa, dysmutaza ponadtlenkowa i katalaza chronią organizm przed wolnymi rodnikami występującymi w cytoplazmie.
Warzywa, owoce, zboża, rośliny strączkowe i orzechy są doskonałym źródłem przeciwutleniaczy. Ciemne owoce, takie jak jagody, maliny, winogrona i jeżyny, zawierają dużą ilość przeciwutleniaczy. Szpinak i papryka są świetnymi roślinnymi źródłami przeciwutleniaczy. Duże ilości substancji przeciwutleniających znajdują się również w kawie, zielonej herbacie, kakao i gorzkiej czekoladzie.
Niektóre inne produkty spożywcze zawierające przeciwutleniacze:
Warzywa
- Cebula
- Imbir
- Czosnek
- Szczypiorek
- Pomidory
- Marchewka
- Jarmuż
- Szpinak
- Zielone warzywa liściaste
- Brokuły
- Kalafior
- Kapusta
- Brukselka
- Groszek
Owoce
- Winogrona
- Jagody
- Truskawki
- Wiśnie
- Jabłka
- Grejpfruty
- Żurawina
- Maliny
- Jeżyny
- Granat
- Pomarańcze
- Śliwki
- Ananas
- Cytryny
- Daktyle
- Kiwi
- Arbuz
- Morele
- Śliwki
Orzechy i nasiona
- Orzechy włoskie
- Ziarna słonecznika
Spożywanie produktów bogatych w antyoksydanty jest pożądane przez organizm, jednakże przeładowywanie organizmu przeciwutleniaczami także nie jest dobre. Najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie zdrowej zbilansowanej diety, bogatej w owoce i warzywa, które są źródłem naturalnych antyoksydantów i jednoczesne ograniczenie żywności przetworzonej. Jeśli zaniedbujesz kwestie dietetyczne, korzystaj z antyoksydantów w formie suplementów.

Prawie wszystek w/w warzywa i owoce się u mnie pojawiają :-)