Łokieć tenisisty to zespół dolegliwości bólowych, które związane są ze stanem przeciążeniowym nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Dolegliwość związana jest bezpośrednio z ruchem prostowania ręki — miejsca, gdzie przyczepiają się mięśnie prostujące nadgarstek. Do przeciążenia dochodzi w momencie, gdy pracujemy rękoma ze znaczną objętością, co w wyniku nakładających się mikrourazów powoduje entezopatię mięśni prostowników nadgarstka — podrażnienie przyczepów mięśniowych.
Kiedy powstaje stan zapalny? Jakie są objawy? Jak diagnozować przypadłość? Jak się leczyć i rehabilitować? Wszystkie te zagadnienia omawiam w poniższym tekście.
Przyczyny powstawania stanu zapalnego
Analizując powstanie urazu, można wyciągnąć wnioski, że ta dolegliwość zazwyczaj pojawia się w kończynie prawej i to mężczyźni są częściej narażeni na tę przypadłość niż kobiety. W wyniku powtarzalności pewnego schematu ruchowego dochodzi do wystąpienia przeciążenia mięśni prostowników palców i nadgarstka, co jest przyczyną powstania stanu zapalnego ich przyczepów początkowych, znajdujących się na nadkłykciu bocznym kości ramiennej.
Co ciekawe, problem dotyczy osób, które mają dość dobrze rozwinięte mięśnie przedramienia i nie dotyczy wyłącznie osób grających w tenisa. Łokieć tenisisty zazwyczaj obejmuje takie grupy zawodowe jak mechanicy, hydraulicy, masażyści, osoby pracujące na liniach produkcyjnych. Przypadłość dotyka również sportowców, którzy wykonują podobne ruchy z dużą częstotliwością i intensywnością, jak trening na siłowni.
Jakie objawy występują w łokciu tenisisty?
Głównym objawem jest ból w miejscu przyczepu mięśni prostujących nadgarstek, ale może on również obejmować przedramię i nadgarstek. Musimy pamiętać, że nasz organizm to system naczyń połączonych. Dysfunkcja występująca w stawach bliższych rzutuje na pracę stawów dalszych. Ból będzie nasilał się, gdy będziemy angażować mięśnie prostujące nadgarstek do ruchu, ale i nie tylko. Znaczny ból będzie również odczuwalny w przypadku ruchu odwracania przedramienia oraz wyprostu stawu łokciowego. Inne objawy, jakie mogą towarzyszyć bólowi, to obrzęk w miejscu stanu zapalnego, osłabienie nadgarstka, sztywność stawów.
Diagnoza
Diagnoza łokcia tenisisty jest stosunkowo prosta i wymaga m.in. wykonania testu, który potwierdzi wystąpienie problemu. Oczywiście stosujemy również podstawy diagnostyczne, czyli wywiad i badanie palpacyjne. Najbardziej popularne formy testów to test Cozena i Milla.
Test Cozena
https://youtu.be/8K7jzDIUpLI
Wykonanie testu polega na umieszczeniu przedramienia pacjenta w wygodnej pozycji. Jedną z rąk stabilizujemy łokieć, chwytając ramię w okolicy kłykcia bocznego kości ramiennej. W ustabilizowanej pozycji wydajemy polecenie, aby pacjent wykonał ruch pronacji ręki, zacisnął palce w pięść i zgiął nadgarstek w kierunku kości promieniowej (w kierunku kciuka).
Z tej pozycji pacjent ma za zadanie działać przeciwko oporowi fizjoterapeuty, wykonując ruch wyprostu nadgarstka (zgięcia grzbietowego). Test ma wynik dodatni, gdy pacjent czuje ból w okolicy kłykcia bocznego kości ramiennej lub mięśni prostowników ramienia po stronie promieniowej.
Test Milla
https://youtu.be/r_A84ox9JRM
Test wykonujemy w pozycji stojącej. Jedną ręką chwytamy okolice kłykci kości ramiennej i uginamy przedramię pacjenta do pozycji 90 stopni. Przedramię ustawiamy w pozycji pronacji, uginamy staw nadgarstkowy. Z tej pozycji wykonujemy maksymalny wyprost w stawie łokciowym. Test jest pozytywny, gdy pacjent skarży się na silny, ostry ból w okolicy kłykcia bocznego kości ramiennej.
Leczenie łokcia tenisisty?
Dobrze wykonana diagnoza pozwala na uruchomienie wczesnego leczenia, co znacznie poprawia rokowania i przyspiesza czas rekonwalescencji. W większości przypadków stosuje się leczenie zachowawcze połączone z farmakologią, co ma za zadanie wyciszyć stan zapalny. Oznacza to, że pacjent otrzymuje głównie zalecenie, aby ręka odpoczywała.
W przypadku, gdy powodem jest praca zawodowa, konieczne jest zmodyfikowanie jej wykonywania w taki sposób, aby ręka nie była prowokowana do bólu. Często stosuje się np. ortezę, aby ograniczyć ruch. W przypadku treningów po prostu zalecany jest odpoczynek i pełna regeneracja tkanek.
W sytuacji, gdy stan zapalny jest mocno rozwinięty, a ból, jakiego doświadcza pacjent, jest dokuczliwy, stosuje się również ostrzykiwanie osoczem bogatopłytkowym, co ma na celu zmaksymalizowanie procesów regeneracyjnych. W warunkach domowych możemy dodatkowo skorzystać z zimnym okładów, które wykonywane będą kilkukrotnie w ciągu dnia przez 15-20 minut.
Fizjoterapia
Terapeuta może zastosować pracę na strukturach mięśniowo-powięziowych. Nie tylko dotyczy ona samego stawu, ale również tkanek odległych, tak aby maksymalnie znieść napięcie z okolicy stanu zapalnego. Najczęściej stosowana jest: terapia manualna — również z wykorzystaniem wszelkiego rodzaju akcesoriów, masaż — głównie masaż poprzeczny, jak i masaż tkanek głębokich, kinesiotaping — wsparcie w odciążeniu struktur stawu oraz wsparcie dla pracy ścięgien, fizykoterapia — jonoforeza, fonoforeza, laser, fala uderzeniowa.
Jakie suplementy mogą być przydatne?
W przypadku dolegliwości typowo zapalnych zalecana jest suplementacja ukierunkowana na wyciszenie stanu zapalnego, ale i odżywienie tkanek. Dobierając suplementy, stawiamy na:
ALA - kwas alfa liponowy posiada silne właściwości przeciwzapalne i zwalcza wolne rodniki,
Kurkumina - zawiera związki aktywne kurkuminoidy, które doskonale łagodzą stany zapalne, wykazują silne właściwości antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe,
Kwasy tłuszczowe omega 3 - ograniczają cytokiny prozapalne, przyspieszają regenerację,
Boswellia - zawiązki aktywne, jak kwasy boswelliowe, są idealnym rozwiązaniem na problemy ze stawami i zmianami zapalnymi,
Imbir - posiada w składzie silnie działający gingerol i zingeron, które ograniczają aktywność cytokin prozapalnych.
Łokieć tenisisty a trening siłowy — rokowania
Niestety w przypadku silnie rozwiniętych zmian zapalnych konieczna jest przerwa w treningu siłowym. Pozostaje nam jedynie wykonywanie ćwiczeń na dolne grupy mięśniowe lub maksymalne ograniczenie ruchu stawu nadgarstkowego i łokciowego. Tak naprawdę trudno będzie zmodyfikować trening w taki sposób, aby nie wykorzystywał on prostowników nadgarstka. Każde trzymanie sztangi, utrzymywanie stabilności stawu nadgarstkowego, wiązać będzie się ze znaczną pracą nadgarstków.
Czas odpoczynku wynosi zazwyczaj dwa tygodnie pod warunkiem, że problem stanu zapalnego zostanie opanowany przy zastosowaniu medykamentów i suplementacji.
Bardzo ważnym elementem jest rehabilitacja. Kompleksowe podejście do łokcia tenisisty pozwoli nam wrócić do pełnej aktywności po około sześciu tygodniach.
O czym warto pamiętać?
- Łokieć tenisisty występuje w momencie przeciążenia tkanek, przyczepów mięśniowych.
- Główne leczenie polega na zastosowaniu odpoczynku i wyciszeniu stanu zapalnego.
- Odpoczynek, farmakologia, dobra suplementacja i rehabilitacja pozwalają na stosunkowo szybki powrót do aktywności.
Ponad 8 miesięcy męczę się z łokciem tenisisty. Byłem u różnych ortpedòw. Miałem już osocze bogatopłytkowe, fale uderzeniową, laser, fonoferezę, zabiegi krio. Teraz mam łokieć tenisisty obu rąk. Nie ma stanu zapalnego ale ból. Może po prostu ignorować ból i rozpocząć ćwiczenia wzmacniające?
Jeździsz rowerem?
Jak nie ma stanu zapalnego to delikatnie można coś zacząć działać. Aczkolwiek musisz kombinować by wykluczyć te ćwiczenia które gdzieś tam będą powodować nasilenie bólu