Aktualizacja 2024-10-11
Pas treningowy, zarówno w trójboju siłowym, jak i kulturystyce, to narzędzie, które często jest nadużywane przez osoby początkujące i średniozaawansowane. Obserwuje się wiele osób, które jeszcze nie rozpoczęły regularnych treningów, a już zaopatrują się w sprzęt niczym doświadczony trójboista. Ta moda na „wyposażenie z górnej półki” staje się powszechna, jednak czy pas treningowy faktycznie jest tak potrzebny?
Czy początkujący potrzebuje pasa treningowego?
Współczesna moda na fitness i siłownię sprawia, że osoby początkujące czują potrzebę posiadania sprzętu najwyższej klasy, nawet zanim nauczą się podstaw. Pas treningowy, drogie rękawiczki, specjalistyczne pojemniki na suplementy, modne torby treningowe i koszulki z motywacyjnymi hasłami – to wszystko często zdobi nowicjuszy na siłowni. Czy jednak faktycznie potrzebujesz tego wszystkiego, gdy dopiero zaczynasz swoją przygodę z treningiem siłowym?
W rzeczywistości, oprócz wygodnych butów do treningu oraz prostego stroju, większość początkujących nie potrzebuje zaawansowanego sprzętu. Pas trójbojowy lub kulturystyczny na początkowym etapie treningów jest raczej zbędny, ponieważ zanim osiągniesz ciężary wymagające dodatkowego wsparcia, powinieneś skupić się na technice oraz budowaniu siły rdzenia.
Czy pas treningowy zmienia pracę mięśni?
Jednym z głównych mitów związanych z używaniem pasa jest przekonanie, że pomaga on w budowaniu siły. Pas może pomóc w zwiększaniu wyników siłowych, szczególnie przy bardzo dużych obciążeniach, ale jego nadużywanie przynosi więcej szkód niż korzyści. Korzystanie z pasa zbyt często, nawet przy ćwiczeniach takich jak przysiady czy martwy ciąg, może ograniczać rozwój mięśni stabilizujących, które odpowiadają za ochronę kręgosłupa i prawidłową postawę.
Co na to badania naukowe?
Badania wykazały, że użycie pasa nie wpływa bezpośrednio na aktywację mięśni, takich jak mięśnie dwugłowe uda, prostowniki grzbietu czy pośladkowe wielkie. Natomiast zauważono, że użycie pasa zwiększa prędkość wykonywania przysiadu, co może prowadzić do lepszego wyniku siłowego. Jednak szybkie wykonywanie ćwiczeń z obciążeniem nie zawsze sprzyja hipertrofii mięśniowej, ponieważ skraca czas pracy pod napięciem, który jest kluczowy w procesie rozbudowy masy mięśniowej.
Czy pas zapobiega rozrostowi mięśni brzucha?
Kolejny mit związany z pasem to przekonanie, że używanie go zapobiega rozrostowi mięśni brzucha. Niektórzy kulturyści stosują pas treningowy nawet do ćwiczeń bicepsa czy tricepsa, w obawie przed rozbudową mięśni prostych brzucha, co ich zdaniem może zaburzyć estetykę sylwetki. Jednak badania pokazują, że pas nie zmniejsza zaangażowania mięśni brzucha, a wręcz przeciwnie – w niektórych ćwiczeniach może zwiększyć ich aktywność.
Zwiększenie ciśnienia wewnątrzbrzusznego
Pas wpływa na zwiększenie ciśnienia wewnątrzbrzusznego, co stabilizuje tułów i może chronić przed urazami. Jednakże, ciągłe używanie pasa prowadzi do tego, że mięśnie stabilizujące przestają być odpowiednio angażowane, co może osłabić ich funkcje. Badania McGill SM wykazały, że pas znacząco zwiększa ciśnienie wewnątrzbrzuszne (do 120 mmHg), co wpływa na stabilność tułowia, ale jednocześnie może prowadzić do nadmiernego obciążenia mięśni brzucha.
Czy pas treningowy chroni przed kontuzjami?
Wielu użytkowników pasa wierzy, że jest on doskonałym narzędziem ochrony przed urazami, zwłaszcza dolnego odcinka kręgosłupa. Jednak wyniki badań pokazują, że pas wcale nie gwarantuje ochrony przed kontuzjami. W jednym z badań przeprowadzonych na 245 trójboistach siłowych, naukowcy stwierdzili, że osoby regularnie używające pasa miały wyższe ryzyko kontuzji kręgosłupa lędźwiowego niż te, które go nie stosowały.
Kiedy warto używać pasa?
Jeśli trenujesz siłowo, używanie pasa może być korzystne, ale tylko w określonych sytuacjach. Najlepiej sprawdza się przy podchodzeniu do maksymalnych obciążeń, kiedy priorytetem jest uzyskanie jak najwyższych wyników siłowych. Wówczas pas może pomóc w stabilizacji kręgosłupa i zwiększeniu mocy. Jednak regularne korzystanie z pasa, zwłaszcza przy mniejszych obciążeniach, jest niewskazane, ponieważ ogranicza rozwój mięśni stabilizujących, takich jak mięśnie brzucha i prostowniki grzbietu.
Podsumowanie
Pas treningowy to narzędzie, które może wspomóc trening siłowy, ale jego nadużywanie może prowadzić do problemów. Jest on przydatny przede wszystkim podczas bicia rekordów siłowych, ale w codziennych treningach nie powinno się go używać zbyt często. Zbyt częste korzystanie z pasa może prowadzić do osłabienia mięśni stabilizujących, a nawet zwiększać ryzyko kontuzji. Dlatego pas powinien być traktowany jako dodatek do treningu, a nie jako stały element każdego ćwiczenia.
Autor: Łukasz Domeracki - mgr inż. technologii żywności i żywienia człowieka oraz Trener Personalny.
Źródła:
- The Effect of Weightlifting Belts on Intra-Abdominal Pressure and Lifting Mechanics https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2709981/
- The Effect of a Weight Belt on Trunk and Leg Muscle Activity and Joint Kinematics During the Squat Exercise https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11710410/
- The Effects of a Weight Belt on Trunk Muscle Activity During Squat and Deadlift Exercises https://europepmc.org/article/med/11710410
