
W pierwszej części tekstu omówiłem podstawowe kwestie związane z przygotowaniem do selekcji do JW 4026. Oczywiście, w Polsce mamy więcej jednostek specjalnych, różnią się one charakterystyką, wyposażeniem, zadaniami, sprzętem. W jednej jednostce ważniejsze będzie pływanie, w innej być może sprawność na lądzie.
Pokrótce omówię kwestie, na które nie starczyło miejsca w pierwszej części opracowania.
Kluczowe aspekty dotyczące pływania
W pływaniu, podobnie jak i w bieganiu, najważniejszą rolę odgrywa technika. Optymalna masa ciała biegacza i pływaka (podobnie, jak triatlonisty) powinna być jak najniższa. Uwaga to nie znaczy, że nie da się osiągać bardzo dobrych rezultatów ważąc np. 110 kg przy 1,9 m wzrostu, 100 kg przy 1,8 m wzrostu czy 90 kg przy 1,7 m wzrostu, tylko będziesz w stanie utrzymać zakładane tempo biegu czy pływania na stosunkowo krótkim dystansie.
Przykładowo, kiedyś przepłynąłem 100 m stylem klasycznym w czasie 1 min. 25 sekund. Jednak „na świeżo”. Wystarczyło mi to, by znaleźć się w środku stawki, na pewno było za mało, by wygrać zawody. Gdy pokonujesz 100 m jako drugą konkurencję z kolei, wynik zawsze będzie słabszy (w moim przypadku od 5 do 10 sekund gorszy w przypadku stylu klasycznego).
Tempo mogą utrzymać osoby lekkie, a im dłuższy będzie dystans, tym większą różnicę dostrzeżesz. W przypadku pokonywania 400 m w wodzie (jak jest w normie selekcji do JW 4026) będzie to miało znaczenie! Jeśli chcesz poprawić pływanie, to musisz wiedzieć, gdzie tkwi problem. U większości ludzi pływających zbyt wolno, aby zmieścić się w nakazanym reżimie czasowym, problemem jest technika, krótkie, szarpane ruchy i nie wykorzystywanie pracy nogami. Ma to szczególne znaczenie w stylach klasycznym i kraulu. Jeśli masz taką możliwość, wykup lekcje pływania u osoby zajmującej się tym profesjonalnie lub chociaż dogadaj się np. z triatlonistą.
Przykładowo, jeśli wykonujesz zbyt dużo ruchów rękoma na długość basenu, to jesteś nieefektywny. Ma to mniejsze znaczenie przy dystansie 50 m, ale jest zabójcze przy pokonywaniu np. 400 m. Wiele nowoczesnych urządzeń mierzy Twoją efektywność w wodzie (np. parametr SWOLF).
W pływaniu na określony dystans w narzuconym czasie kolosalne znaczenie ma korzystanie z odbicia i pływania pod wodą, w stylu klasycznym pozwala to na zyskanie każdorazowo przynajmniej kilku metrów pokonanych bez wysiłku. Niektórzy po skoku przepływają większość basenu wykorzystując jedno uderzenie nogami i jeden ruch rękoma. Kontrola oddechu może zniweczyć osiągi najlepiej wytrenowanej osoby, musisz się tego nauczyć (najszybciej byłoby wykupić zajęcia u osoby zajmującej się tym na co dzień).
Bieganie
Niższa masa ciała = mniejsze zmęczenie i lepsze osiągi biegowe. Ma to mniejsze znaczenie w biegu na dystansie 50 czy 100 m, ale kolosalne na dystansie 3, 5 czy 10 km. Jeśli szybko się męczysz przy bieganiu, to problemem może być kontrola oddechu.
W moim przypadku sprawdza się system oddech co trzy kroki. Biegam używając przedniej części stopy, a nie pięty. Będzie to miało kolosalne znaczenie przy często wykorzystywanym przez jednostki specjalne marszobiegu na 30 km z plecakiem (~25 kg). Wtedy nie będziesz miał wyrafinowanych butów biegowych, wyposażonych we wszystkie fikuśne systemy wspomagające.
Najprawdopodobniej pobiegniesz w ciężkich butach, za kostkę, takich jakie weźmiesz ze sobą w góry (przeważnie musisz mieć 2 pary butów, zgodnie z wymaganiami). Poza tym musisz wiedzieć jak szybko biegasz, intuicyjnie i ile km przebiegłeś, ile mniej więcej czasu minęło. W górach zabiorą Ci wszelkie urządzenia elektroniczne, zapomnij o elektronicznym pomiarze dystansu, kompasie, kontroli kadencji, tętna itd.
Jeśli za szybko się męczysz w trakcie biegu, to użyj dobrej klasy pulsometru (z segmentu cenowego 500-1000 zł np. Suunto, model: ambit peak 3; Polar, model m400 itd.). Po 2 km odpowiesz sobie na pytanie, dlaczego jest tak źle. Jeśli tętno przekracza 180 uderzeń, masz za słabą wydolność w stosunku do narzuconego sobie tempa.
Zacznij powoli, nawet od biegu w tempie 5 min. 20 sek. na każdy kilometr W bieganiu ważna jest regularność. Optymalne wyniki przynosi powtarzanie treningu 3 x w tygodniu. W tym mogą być 2 wybiegania i 1 x interwały, a początkowo tylko 3 x wybieganie (po 30-40 min.). Przekroczenie granicy 4 sesji tygodniowo sprzyja kontuzjom (w okolicach stawu skokowego, kolana czy obrębie samej stopy).
Jeśli masz problem z ciągłym biegiem, to musisz zacząć od łączenia marszu i biegania, tylko wtedy okres przygotowania wydłuży się o kilka miesięcy. Ze względu na obciążenie nóg, brzucha i grzbietu, siłownia kiepsko łączy się z treningiem biegowym. Możliwe jest łączenie, ale to nie znaczy, że będzie efektywne. Raczej jest to zło konieczne.
Najlepsze wyniki przyniesie ograniczenie przysiadów, martwego ciągu. W grę wchodzi trening ramion, mięśni naramiennych, podciąganie na drążku, lekkie wiosłowanie. Wielu pływaków nie lubi biegać i odwrotnie, biegacze niekoniecznie przepadają za wodą. W moim przypadku bieganie ma pewne przełożenie na wyniki w wodzie (szczególnie, gdy poświęcam czas na 20-, 30- czy nawet 60-sekundowe interwały biegowe).
Chodzenie z plecakiem
Nie zgadzam się z teoriami powielanymi w „poradnikach” zamieszczonych na stronach internetowych różnorakich jednostek, iż należy „blokować kolano w trakcie marszu pod górę, aby odpoczęły mięśnie”.
Zresztą te opracowania roją się od dziwnych sformułowań, np. „Dobre tempo marszu z plecakiem oznacza ciągły marsz z krótkimi przerwami (5 minut) po każdych 9-12 kilometrach lub co godzinę przy wysokich temperaturach”.
Komentarz: Nie, „dobre tempo” wyraża się w minutach na km. Można przejść 12 km w 4 godziny - czy to znaczy, że tempo jest dobre? Nierobienie przerw wcale nie oznacza dobrego tempa marszu!
Poradnik: „Jeśli nie możesz maszerować z plecakiem, wykonuj przysiady z plecakiem (5 serii po 100 powtórzeń lub do zmęczenia mięśni). Aby uniknąć kontuzji kolan, przysiadaj do momentu aż uda i podudzia utworzą kąt 90 stopni w stawie kolanowym”.
Komentarz: Nie, właśnie niepełnozakresowe przysiady sprzyjają kontuzjom, a pełnozakresowe chronią kolano. Poza tym, już lepiej wykorzystywać w tym celu sztangę, a nie plecak.
Suplementacja do selekcji
Odżywki białkowa
WPC, WPI lub WPH. Z pewnością warto regularnie brać białko serwatkowe (np. koncentrat białka serwatkowego - WPC), gdyż reżim treningowy spowoduje, iż będziesz miał znacznie wyższe zapotrzebowanie na proteiny.
Ilość: według braków w diecie, np. 3 porcje po 30 g białka dziennie (czyli, jeśli odżywka ma 80% białka, to musisz jej dostarczyć > 37 g w porcji) dla osoby ważącej 100 kg, która powinna jeść 250 g protein, a dostarcza tylko 160 g (z różnych przyczyn).
Odżywka potreningowa
Węglowodany o szybkiej kinetyce (glukoza, maltodekstryny), białko serwatkowe, izolat, hydrolizat, elektrolity, witaminy. 30-40 g białka, 60-80 g węglowodanów dla osoby ważącej 100 kg. Może być to gotowe rozwiązanie np. Rave Cover.
Kreatyna
Do dzisiaj nie wymyślono żadnego lepszego, warto podkreślić „legalnego”, wspomagania wysiłku fizycznego. Oczywiście, może się zdarzyć, że należysz do grona pechowców niewrażliwych na kreatynę, wtedy pozostają Ci do wypróbowania inne preparaty. Dostarczanie kreatyny jest możliwe np. z mięsem. Niestety, w mięsie jest jej tak mało, iż nie dasz rady w ten sposób zwiększyć zasobów fosfokreatyny w mięśniach.
Dostarczanie kilku gramów kreatyny dziennie zwiększa zasoby we krwi i w mięśniach, część z niej jest zamieniana w fosfokreatynę (proces katalizowany przez kinazę kreatynową). Suplementacja u przeciętnego ćwiczącego zwiększa zasoby kreatyny w mięśniach o 20%, z tego 10% to fosfokreatyna.
Kreatyna daje zyski w bieganiu, wchodzeniu po linie, podciąganiu, biegu wahadłowym, w pływaniu, pompkach na poręczach itd.
Dawkowanie: 5-6 g dziennie, 2-3 miesiące. Forma: np. monohydrat.
Kofeina
Graham i wsp. udowodnili, iż kofeina w dawce 4,45 mg/kg masy ciała ma zupełnie inne działanie, w zależności od formy, w jakiej jest podana. W cytowanym eksperymencie wytrenowani biegacze z intensywnością 85% VO2 max (maksymalnego pochłaniania tlenu) mieli biec do wyczerpania. 60 minut przed biegiem otrzymali: kapsułki z kofeiną + woda, zwykłą kawę, bezkofeinową kawę, bezkofeinową kawę + kapsułki z kofeiną lub placebo.
Tylko kofeina w kapsułkach zwiększyła wydolność, pozwalając na dodatkowe 7,5 do 10 minut biegu z zadaną intensywnością. W kawie znajdują się substancje, które znoszą efekt ergogeniczny kofeiny. W systematycznym przeglądzie uwzględniono dane z badań kontrolowanych placebo, w których sprawdzano, jak kofeina wpływa na wyniki sportowe. Uwzględniono dane z 46 badań.
Wyniki:
- kofeina w dawce 3-6 mg/kg masy ciała miała wpływ na wytrzymałość, wyniki próby czasowej były lepsze o 2,22 ± 2,59%
- średnia moc wzrosła o 3,03 ± 3,07%
Dawkowanie: 3-5 mg na kg masy ciała 1-1.5 h przed wysiłkiem fizycznym.
Beta-alanina
Wykazuje działanie zwiększenie mocy i wytrzymałości mięśniowej, a to może oznaczać lepszy, intensywniejszy trening. Wystarczy kilka gramów dziennie przed treningiem. Można ją stosować razem z jabłczanem cytruliny, kofeiną i kreatyną. Wykazano, że wpływa m.in. na wynik w biegu na 800 m.
W badaniu wzięło udział 18 mężczyzn, rekreacyjnie trenujących bieganie. Sprawdzono, jak 28 dni suplementacji beta-alaniną wpłynie na wyniki sportowe. Podawano 80 mg na kilogram masy ciała, tak więc osoba ważąca 70 kg otrzymała 5,6 g beta-alaniny dziennie.
Wyniki?
- grupa beta-alaniny poprawiła czas biegu na 800 m o 2,5%, czyli 3,64 sekundy (przed 145,73 sekundy; po 142,09 sekundy),
- grupa placebo poprawiła czas o 0,6 sekundy (przed 156,8 sekundy po 156,21 sekundy),
- stwierdzono największy wpływ BA w trakcie drugiej części biegu.
Dawkowanie: 5-8 g dziennie.
Najprawdopodobniej zostaniesz pozbawiony wszelkich suplementów na etapie sprawdzania plecaka, więc nie trudź się zabieraniem ich ze sobą w góry. To samo dotyczy większości leków itd. Można za to wylecieć, więc nie opłaca się próba oszustwa.
Normy, jeśli chodzi o Formozę, Jednostkę Wojskową Komandosów i AGAT są następujące:
Konkurencja | FORMOZA | JWK, LUBLINIEC | JW AGAT |
pływanie: 50 m stylem dowolnym | 40 s | 45 s lub 55 s. * | < 40 s. (***) |
pływanie pod wodą | 25 m | 20 m | 25 m (***) |
pływanie: 200 m stylem dowolnym | 4 min. (kwalifikacja) | zaliczenie | zaliczenie |
pływanie: 400 m stylem dowolnym | 8 min. (selekcja) | nie dotyczy | nie dotyczy |
Test zachowania się w środowisku wodnym | Zaliczenie | nie dotyczy | nie dotyczy |
Bieg na dystansie 3000 m | 12 min. 30 s | 12 min. (5) lub 13 min. (4) * | 12 min. |
Podciąganie na drążku wysokim | 14 razy | 16 razy (5) lub 14 razy (4)* | 18 razy |
Skłony tułowia z leżenia w czasie 2 min. | 70 razy | 70 razy (**) | 75 razy (grupa 31-35 lat); 70 razy (36-40 lat) itd. |
Uginanie ramion na poręczach | 20 razy | 18 razy | 18 razy (***) |
Bieg wahadłowy 10x10 m | 30,0 | 29,6 sek. (**) | 28,6 sek. (25 lat), 28.9 sek. (26-30 lat) itd. |
Wejście po linie 5 m | Zaliczenie | 8 sek. (**) | < 8 sek. (***) |
Biegowy Test Siłowy | nie dotyczy | 47 sek. | nie dotyczy |
Motywacja | Zaliczenie | nie dotyczy | nie dotyczy |
Koordynacja | Zaliczenie | nie dotyczy | nie dotyczy |
Kondycja | Zaliczenie | nie dotyczy | nie dotyczy |
Umiejętności | Zaliczenie | nie dotyczy | nie dotyczy |
Skok do wody | Zaliczenie | nie dotyczy (**) | nie dotyczy (***) |
Wejście po drabince SPELEO | Zaliczenie | nie dotyczy | nie dotyczy |
Zjazd po linie „kolejka tyrolska” do wody | Zaliczenie | nie dotyczy | nie dotyczy |
* - uwaga! W JWK wolno mieć jedną czwórkę z biegu, pływania lub podciągania, inne normy muszą być na 5. Czyli pływasz na ocenę 4, bieganie i podciąganie zaliczasz na 5 (odpowiednio 12 min. i 16 x)
(**) – w normach nie ma nic o wchodzeniu po linie, za to taka informacja jest w „poradniku przygotowania kandydatów do selekcji”. Tam zamieszczono informację, iż należy wejść po linie w 8 sekund.
Tak samo nie zgadza się pływanie pod wodą (normy: 20 m, poradnik: 25 m), bieg 10 x 10 (normy: 29.6 sek., poradnik: 29.2 sek.), ilość skłonów (normy: 70 powtórzeń, poradnik: 80 powtórzeń) ani podciąganie na drążku (normy: 16, poradnik: 18). Na dodatek w normach nie ma nic o teście wysokościowym, za to jest to w poradniku. W normach nie ma nic o biegu na 100 m, w poradniku jest informacja o przebieganiu tego dystansu w 14 sekund. Nie ma nic o wchodzeniu po linie, poradnik sugeruje wchodzenie 5 m w mniej niż 8 sekund
(***) – te same błędy są powielone w opracowaniu na stronie „AGATU”. Wg oficjalnych wytycznych egzamin w „AGAT” obejmuje bieg na 3 km, podciąganie i pływanie na 200 m na zaliczenie oraz „brzuszki” (skłony) i bieg 10 x 10 m (wahadłowy) wg norm ogólnie obowiązujących w WP. Z kolei w poradniku występuje bieg na 100 m (którego nie ma na egzaminie), poręcze (których nie ma), wchodzenie po linie (którego nie ma), nie zgadza się też liczba „brzuszków” (80 vs 75). W wytycznych do egzaminu nie ma też nic o pływaniu na 50 m (brak na egzaminie), za to jest w poradniku. To samo dotyczy skoku do wody z 5 m
Komentarz do tabeli: normy w „Agacie” są wzięte z „Rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 2 marca 2018 r. w sprawie przeprowadzania sprawdzianu sprawności fizycznej żołnierzy zawodowych” [2]. Nie znalazłem informacji o progu wiekowym w czasie rekrutacji do „AGAT”. Najlepiej dane dostarcza „FORMOZA” czytelne tabelki i jest podany maksymalny wiek kandydata do selekcji (32 lata). Ograniczenie wiekowe rekrutacji do „GROM” to 30 lat (selekcja).
W Jednostce Wojskowej Komandosów zalicza się obowiązkowo bieganie (3 km), podciąganie i pływanie.
marszobieg na 3000 m (czas mierzony w minutach): - czas 12.00 - ocena 5; - czas 13.00 - ocena 4;
podciąganie na drążku wysokim (ilość powtórzeń): - ilość 16 - ocena 5; - ilość 14 - ocena 4;
pływanie na dystansie 50 m (czas mierzony w sekundach): - czas 45 - ocena 5; - czas 55 - ocena 4.
Jak pisałem wcześniej, w ramach zdawania WF można mieć JEDNĄ czwórkę z biegu, pływania lub podciągania.
Dodatkowo w Jednostce Wojskowej Komandosów wybierane są cztery konkurencje z dostępnych siedmiu.
Może być to:
- uginanie ramion na poręczach (ilość ugięć) - 18 (czyli pompki na poręczach)
- rwanie ciężarka 17,5 kg w ciągu 1 minuty (ilość uniesień w górę) - 24
- bieg wahadłowy 10x10 m (czas mierzony w sekundach) - 29,6
- bieg zygzakiem koperta (czas mierzony w sekundach) - 23,6
- skłony tułowia w przód w ciągu 2 minut (ilość powtórzeń) - 70
- biegowy test siłowy (czas mierzony w sekundach) - 47
- pływanie pod wodą na odległość jako dyscyplina obowiązkowa (odcinek mierzony w metrach) - 20.
Źródło: "Normy dla JWK"
Szczegóły na temat wykonania tych konkurencji znajdują się na stronie JWK
Uginanie ramion na poręczach – odbywa się w stroju sportowym. Pozycja wyjściowa dłonie na poręczach, ręce wyprostowane, tułów uniesiony, klatka piersiowa wypchnięta do przodu, nogi ugięte.
Sposób wykonania ćwiczenia – Na komendę „Gotów” kandydat, robiąc głęboki wdech, powoli opuszcza tułów w dół przez uginanie rąk w stawach łokciowych. Gdy tylko tułów osiągnie pozycję najniższą, zatrzymuje oddech w płucach i wraca do pozycji wyjściowej, prostując ręce w stawach łokciowych.
Rwanie ciężarka 17,5 kg w ciągu 1 minuty - odbywa się w stroju sportowym. Na komendę „Gotów” żołnierz przyjmuje pozycję do wykonywania ćwiczenia. Na komendę „Ćwicz” pochyla tułów w przód, chwyta ciężarek jedną ręką i unosi go w górę (rwie) aż do całkowitego wyprostu ramienia, następnie opuszcza ciężarek niżej kolan, przekłada do drugiej ręki i powtarza ćwiczenie.
Przekładanie ciężarka z ręki do ręki może odbywać się od wysokości pasa w dół. Oceniający głośno wymienia kolejne liczby zaliczonych rwań. Jeżeli kandydat wyrwie ciężarek nieprawidłowo, np. nie uniesie go ponad głowę lub nie upuści poniżej kolana albo wykona rwanie oburącz, oceniający powtarza ostatnią liczbę zaliczonego rwania. Niewykonanie ćwiczenia jedną ręką powoduje przerwę w liczeniu.
Bieg wahadłowy 10 x 10 m – odbywa się w stroju sportowym. Na komendę "Start" (sygnał dźwiękowy) kontrolowany rozpoczyna bieg w kierunku przeciwległej chorągiewki, obiega ją, wraca do chorągiewki na linii startu, obiega ją, wraca do chorągiewki na linii startu, obiega ją i pokonuje tę trasę pięciokrotnie. Przewrócenie chorągiewki powoduje powtórzenie próby, która jest próbą ostateczną. Czas mierzy się z dokładnością do 0,1 sekundy, od sygnału startu do momentu przekroczenia linii mety. Do ćwiczenia wykorzystywane są chorągiewki o parametrach: wysokość co najmniej 160 cm, średnica podstawy nieprzekraczająca 30 cm i wadze do 3,5 kg. Zdający nie może chwytać (podtrzymywać) chorągiewki podczas próby sprawnościowej.
Bieg zygzakiem „koperta” – odbywa się w stroju sportowym. Na komendę "Start" (sygnał dźwiękowy) kontrolowany rozpoczyna bieg zgodny z określonym kierunkiem omijając chorągiewki od strony zewnętrznej. Trasę przebiega trzykrotnie. Przewrócenie chorągiewki powoduje powtórzenie próby, która jest próbą ostateczną. Czas mierzy się z dokładnością do 0,1 sekundy, od sygnału startu do momentu przekroczenia linii mety. Do ćwiczenia wykorzystywane są chorągiewki o parametrach: wysokość co najmniej 160 cm, średnica podstawy nieprzekraczająca 30 cm i wadze do 3,5 kg. Zdający nie może chwytać (podtrzymywać) chorągiewkę podczas próby sprawnościowej. Chorągiewki rozstawione są na pięciu punktach: wierzchołki ABCD prostokąta o bokach 3 x 5 m i na środku przekątnej E.
Skłony tułowia w przód w czasie 2 minut – odbywa się w stroju sportowym. Na komendę „Gotów” kandydat przyjmuje pozycję: leżąc tyłem z palcami rąk splecionymi i ułożonymi z tyłu na głowie, ramiona dotykają materaca, nogi ugięte w stawach kolanowych (maksymalnie do kąta prostego), stopy rozstawione na szerokość bioder, które mogą być przytrzymywane przez współćwiczącego lub zaczepione o dolny szczebel drabinki.
Na komendę „Ćwicz!” kandydat wykonuje skłon tułowia w przód z jednoczesnym dotknięciem łokciami kolan i natychmiast powraca do leżenia, tak aby splecione palce na głowie dotknęły podłoża (pierwsze powtórzenie). Oceniający głośno wymienia kolejno ilość prawidłowo wykonanych powtórzeń. Jeżeli kandydat nie wykona ćwiczenia zgodnie z opisem, np.: „nie dotknie łokciami kolan lub w pozycji wyjściowej do ponowienia ćwiczenia nie dotknie powierzchni materaca obiema łopatkami oraz splecionymi i ułożonymi z tyłu na głowie palcami rąk”, oceniający powtarza ostatnią liczbę wykonanych prawidłowo skłonów.
Biegowy Test Siłowy - odbywa się w stroju sportowym. Na komendę „Gotów” kandydat przyjmuje pozycję wyjściową (leżenie tyłem na materacu, stopy zaczepione o dolny szczebelek drabinki, piłka lekarska 3 kg trzymana za głową na wyprostowanych ramionach).
Na komendę „Start” lub sygnał dźwiękowy kandydat wykonuje:
- 5 skłonów w przód z dotknięciem piłką dolnego szczebelka drabinki i powrotem do pozycji wyjściowej
- bieg slalomem pomiędzy 5 chorągiewkami o wysokości 160 cm, ustawionymi co 2,5 m, z dwoma ciężarkami 17,5 kg (na dystansie 2x10 m)
- skok tygrysi przez piłkę lekarską ułożoną na materacu
- podciąganie na drążku w zwisie nachwytem 3 razy (pierwsze z wyskoku, kolejne ze zwisu) – min. wys. drążka 220 cm
- przewrót w przód na skrzyni wzdłuż (4 części)
- przejście w podporze na ramionach po żerdziach poręczy (wyskok i pierwszy chwyt przed podporami, ostatni i zeskok za podporami)
- naprzemianstronne przeskoki obunóż wzdłuż ławeczki z piłką lekarską (min. 3 przeskoki) i bieg do mety z piłką.
Na to wszystko jest 47 sekund.
Pływanie pod wodą na odległość – odbywa się w stroju pływackim. Na komendę „Na miejsce” kandydat staje na słupku startowym (pomoście). Ubezpiecza się go linką, której jeden koniec jest przymocowany do pasa głównego, a drugi trzyma ubezpieczający w taki sposób, aby nie utrudniać skoku i pływania pod wodą. Na basenach krytych i otwartych z przejrzystą wodą ubezpieczenie nie obowiązuje. Na sygnał kandydat wykonuje skok i płynie pod wodą na odległość. Wynurzenie jakiejkolwiek części ciała z wody kończy próbę.
Źródło:
https://jwk.wp.mil.pl/u/Minimalne_normy_z_WF_do_suzby_w_zespoach_bojowych_po_zmianach_22.05.2019_r_.pdf
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000625/O/D20180625.pdf
Southward K1, Rutherfurd-Markwick KJ2,3, Ali A. „The Effect of Acute Caffeine Ingestion on Endurance Performance: A Systematic Review and Meta-Analysis”
Alexandre C. Marques, Alison A. Jesus, Bruna M. Giglio, Ana C. Marini, Patrícia C. B. Lobo, João F. Mota, and Gustavo D. Pimentel “Acute Caffeinated Coffee Consumption Does not Improve Time Trial Performance in an 800-m Run: A Randomized, Double-Blind, Crossover, Placebo-Controlled Study” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6024787/
Graham TE, Hibbert E, Sathasivam P. Metabolic and exercise endurance effects of coffee and caffeine ingestion. J Appl Physiol. 1998;85:883–889. [PubMed]
Eur J Pharmacol. 2002 May 10;442(3):215-23. Dicinnamoylquinides in roasted coffee inhibit the human adenosine transporter. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12065074
Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2013 Dec;23(6):554-61. Epub 2013 Apr 18. Effect of beta-alanine supplementation on 800-m running performance. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23630039

Elegancko, będzie co linkować chłopakom co ciągle pytają A JAK SIĘ PRZYGOTOWAĆ DO EGZAMINU?
Świetny artykuł! Brawo Knife!